Java vs. những ngôn ngữ lập trình khác: Liệu Java có mất vị trí dẫn đầu?

Java là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trong giới lập trình viên và nó được sử dụng để tạo ra các ứng dụng web, phần mềm tùy chỉnh, cổng thông tin điện tử, bao gồm các giải pháp thương mại điện tử trên web và di động.

Đối với nhiều nhà phát triển phần mềm, họ thường bắt đầu và gắn bó suốt đời với ngôn ngữ lập trình Java.

Java đã ngày càng phát triển và trở nên mạnh mẽ hơn theo thời gian, nhưng sẽ là một sai lầm khi nghĩ rằng không có ngôn ngữ lập trình nào khác tốt bằng Java.

Thực tế là mọi ngôn ngữ đều có điểm mạnh và điểm yếu, thậm chí Java có rất nhiều khiếm khuyết nhưng các lập trình viên vẫn bỏ qua bởi vì những lợi ích mà nó mang lại. Là một lập trình viên, điều quan trọng khi so sánh Java với các ngôn ngữ lập trình khác là để bạn có thể lựa chọn ngôn ngữ tốt nhất cho một dự án cụ thể.

Bài viết này so sánh Java với một số ngôn ngữ được sử dụng phổ biến khác và thử tìm hiểu xem liệu Java có bị “tụt hạng”.

Lưu ý: Chúng ta không so sánh tất cả các tính năng được cung cấp bởi các ngôn ngữ được đề cập trong bài viết này, mà chỉ so sánh một số tính năng quan trọng được cung cấp bởi chúng với các tính năng tương tự trong Java.

1. Python

Python là một ngôn ngữ bậc cao, hỗ trợ đầy đủ lập trình hướng đối tượng. Trái lại Java không phải là một ngôn ngữ hướng đối tượng thuần khiết.

Python là một ngôn ngữ kịch bản (scripting) dễ sử dụng, mạnh mẽ vượt trội như một ngôn ngữ "gắn kết" vì nó kết nối các thành phần hệ thống, trái lại Java có đặc điểm là một ngôn ngữ thực thi cấp thấp (low-level).

Một trong những điểm khác biệt chính giữa hai ngôn ngữ này đó là các chương trình viết bằng Python ngắn hơn so với các chương trình viết bằng Java. Chúng ta hãy cùng xem ví dụ  'Hello World' ở dưới đây:

‘Hello World’ viết bằng Java:

public class example{

public static void main(String[] args)

{
     System.out.println(“hello world”);}
}

‘Hello World’ viết bằng Python:

print “hello world”;

Python có các kiểu dữ liệu được xây dựng sẵn phong phú và thậm chí hỗ trợ tính năng gõ tự động; điều này khiến nó trở thành một trong những lựa chọn ưa thích của các lập trình viên mới khi họ có thể viết code ít hơn. Nhưng Java không giống như vậy, các lập trình viên phải định nghĩa kiểu của mỗi biến trước khi sử dụng nó.

Ngôn ngữ lập trình Swift được tạo bởi hãng Apple dành cho iOS và OS X cũng lấy cảm hứng từ cú pháp của Python. Nhiều tổ chức lớn như Google, Yahoo, NASA, v.v... đang sử dụng Python. Nếu họ có thể tin tưởng Python, thì bạn cũng có thể!

Dù vậy Python cũng có một số điểm khiếm khuyết. Những chương trình viết bằng Python nói chung thường sẽ chạy chậm hơn so với các chương trình Java, nên Java là một lựa chọn ưa thích cho việc phát triển ứng dụng ở cấp độ doanh nghiệp (enterprise). Hơn nữa, trong một số trường hợp Java có nhiều thư viện hỗ trợ hơn so với Python.

2. C++

Java về cơ bản bắt nguồn từ C++. Tuy nhiên, có một số lượng đáng ngạc nhiên về sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ này. C++ được thiết kế chủ yếu để lập trình các hệ thống và mở rộng ngôn ngữ lập trình C, trong khi Java được tạo ra ban đầu để hỗ trợ lập trình mạng.

Mặc dù Java nhanh hơn so với Python, nhưng nó chậm hơn đáng kể so với C++.

Nếu chúng ta so sánh các thư viện của hai ngôn ngữ này, thì các thư viện chuẩn C++ rất đơn giản và mạnh mẽ, trong khi Java có một thư viện đa nền tảng mạnh mẽ.

Một sự khác biệt quan trọng nữa giữa hai ngôn ngữ là - trong Java quá trình thu dọn lại các vùng nhớ sẽ xảy ra tự động nhưng trong C++ thì không; tất cả các đối tượng phải được hủy bằng tay thông qua code. Khả năng quên xóa các đối tượng để thu hồi vùng nhớ sau khi sử dụng của các lập trình viên là rất cao. Điều này dẫn đến sự gia tăng kích thước và bộ nhớ của phần mềm, có thể dẫn đến sự gia tăng chi phí.

3. Ruby

Ruby and Java có nhiều điểm chung, cả hai đều là ngôn ngữ hướng đối tượng và là strongly typed.

Sự khác biệt chính giữa hai ngôn ngữ này là phương pháp thực thi code. Code của Java được biên dịch thành mã máy ảo nên chạy nhanh hơn so với code thông dịch của Ruby.

Giống như Python, lý do lớn nhất khiến các lập trình viên thích Ruby hơn Java là một hàm viết trong Ruby sẽ ít dòng code hơn so với Java. Điều này giúp các nhà phát triển Ruby dễ dàng hơn trong việc quản lý mã nguồn.

Nhìn chung, các trang web có lưu lượng truy cập cao thường sử dụng Java nhiều hơn Ruby. Một vài năm trở lại đây, mạng xã hội Twitter đã chuyển từ nền tảng Ruby sang Java và Scala.

Java và Ruby có thể được sử dụng cùng nhau, và chúng bổ sung cho nhau. JRuby, về cơ bản được viết bằng Java là một thực thi của ngôn ngữ lập trình Ruby trên đỉnh của máy ảo Java.

4. C#

Trong vài năm gần đây, có một cuộc tranh luận dữ dội trong cộng đồng phát triển rằng ngôn ngữ nào tốt hơn - Java hay C#.

Nếu xem xét đến tính bảo mật hoặc tốc độ thực thi thì cả hai ngôn ngữ này nhận được điểm số tương đương. Tuy nhiên, Java có một lợi thế so sánh hơn C# vì nó là một ngôn ngữ độc lập nền tảng. Nó được hỗ trợ trên nhiều hệ điều hành hơn so với C# mà không cần biên dịch lại code. Mặt khác, C# không hoàn toàn là ngôn ngữ độc lập nền tảng vì nó có thể chạy trên Windows và Mac OS X nhưng không chạy được trên Linux.

Cú pháp và cách thức lập trình của hai ngôn ngữ này khá giống nhau.

Các nhà phát triển phần mềm nên lựa chọn một ngôn ngữ phù hợp cho yêu cầu dự án của họ; nên tập trung vào việc sử dụng một ngôn ngữ để đảm bảo một dự án có thể phát triển một cách dễ dàng và hiệu quả. Ví dụ, nếu bạn đang phát triển một ứng dụng dành cho máy tính chạy Windows hoặc Windows Phone thì hãy chọn C#, nhưng nếu phát triển ứng dụng cho điện thoại Android thì hãy chọn Java.

5. PHP

PHP là một ngôn ngữ kịch bản máy chủ trong khi Java là một ngôn ngữ đa mục đích. Hai ngôn ngữ này có cấu trúc khá khác nhau. 

PHP là một ngôn ngữ weakly typed trong khi Java là một ngôn ngữ strongly typed. Trong Java thì lập trình viên cần phải khai báo kiểu dữ liệu cho mỗi biến nhưng PHP thì không. Điều này có thể làm cho PHP hấp dẫn hơn đối với các lập trình viên vì nó không gắn chặt với các tiêu chuẩn cố định như Java, nhưng việc không khai báo kiểu dữ liệu có thể trở nên phức tạp trong một số tác vụ nhất định.

Ngoài sự khác biệt về cấu trúc, một sự khác biệt lớn giữa chúng là trong PHP JVM sẽ khởi động lại sau mỗi request; điều này có thể dẫn đến các vấn đề về hiệu suất.

Một lập trình viên nên chọn PHP nếu anh ta không có nhiều thời gian để hoàn thành dự án, nhưng hãy chọn Java nếu dự án đó đặt trọng tâm vào các tính năng như có khả năng mở rộng, hiệu suất và bảo mật.

Kết luận

Sau khi so sánh Java với 5 ngôn ngữ khác, liệu bây giờ chúng ta đã có câu trả lời rõ ràng rằng Java vượt trội hơn so với tất cả các ngôn ngữ khác?

Câu trả lời là vừa ‘ĐÚNG’ và ‘SAI’.

ĐÚNG, bởi vì nó là một ngôn ngữ cấp thấp cho phép bạn hiểu những thứ cơ bản của việc thực thi các thuật toán theo hình thức đơn giản nhất có thể, và đồng thời có mức độ đủ cao để thực hiện bất kỳ công việc nào một cách hiệu quả.

Và SAI, bởi vì tất cả mọi thứ có thể viết bằng Java thì cũng có thể viết được bằng các ngôn ngữ khác (như C#) nhưng điều ngược lại thì không đúng.

Java đã phát triển rất nhiều kể từ khi ra đời và dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực phát triển phần mềm. Vì vậy, khả năng tồn tại của nó là điều không cần phải nghi ngờ.

Trong thực tế, những người làm việc với Java luôn mong chờ gắn bó với nó trong nhiều năm! Tuy nhiên, lập trình viên nên khôn ngoan khi làm việc với một ngôn ngữ lập trình. Việc lựa chọn một ngôn ngữ nên phụ thuộc vào các nhu cầu và yêu cầu của họ chứ không phải dựa trên sự phổ biến của một ngôn ngữ.

Techmaster via Dzone