Tổng thống Trump khiến visa H-1B cho kỹ sư CNTT ngày một khó

Visa H-1B là loại visa tạm trú, cho phép chủ doanh nghiệp Mỹ tuyển dụng và thuê chuyên gia người nước ngoài làm công việc chuyên môn đến Mỹ làm việc trong một khoảng thời gian nhất định. Chính quyền Tổng thống Trump đã tung ra bộ ba thay đổi chính sách nhằm điều chỉnh lại chương trình.

Sở Nhập tịch và Di Trú Mỹ (USCIS) hôm 3/4 phát hành văn bản, đề ra các biện pháp mới chằm chống lại cái mà sở gọi là “lừa đảo và lạm dụng” trong chương trình. Bộ Tư pháp cũng cảnh báo các nhà tuyển dụng nộp đơn xin cấp visa không được phân biệt đối xử với người lao động Mỹ.

Chiến dịch tranh cử của ông Trump cam kết cải tổ hệ thống nhập cư, kêu gọi các công ty tuyển dụng nhiều người Mỹ hơn thay vì outsource sang các nước có giá lao động rẻ hoặc mang về lao động nước ngoài trả lương thấp. Trong số các doanh nghiệp công nghệ lớn nhất Silicon Valley, nhiều hãng được thành lập hoặc điều hành bởi người nhập cư, phụ thuộc vào H-1B và cho rằng các nỗ lực nhằm cản trở nhập cư đe dọa đến sự đổi mới, tuyển dụng và thành lập startup. Trước đó, Tổng thống Trump ra lệnh hạn chế nhập cảnh đối với công dân từ một số nước Hồi giáo và bị phản đối gay gắt từ ngành công nghệ.

Dù vậy, theo Bloomberg, vẫn có người nhận ra sự cần thiết của cải cách, chẳng hạn nhiều nơi lao động Mỹ bị thay thế bởi lao động nước ngoài lương thấp hơn qua chương trình visa H-1B. Theo Viện chính sách kinh tế, khoảng 460.000 người có visa H-1B năm 2013.

Đây không phải lần đầu tiên chính quyền muốn điều chỉnh chương trình. Tháng trước, Sở di trú đã tạm dừng hệ thống đẩy nhanh xử lý visa cho các lao động nếu trả thêm tiền.  

Các doanh nghiệp outsource được xem là những người lợi dụng hệ thống tồi tệ nhất. Thông báo hôm 3/4 của USCIS nhằm vào đối tượng này và Sở cho biết sẽ tăng cường điều tra những nơi có tỷ lệ lao động H-1B lớn nhất và những nơi có nhân viên làm IT cho các công ty khác.

Trong khi đó, hướng dẫn mới đưa ra hôm 31/3 lại yêu cầu bổ sung thông tin đối với các lập trình viên máy tính xin cấp visa H-1B để chứng minh công việc của họ là phức tạp, đòi hỏi kiến thức nâng cao và kinh nghiệm. Do có hiệu lực ngay lập tức, nó ảnh hưởng đến cách các công ty xin cấp visa trong quy trình xét duyệt thường niên, bắt đầu từ 3/4. Thay đổi không cấm nộp đơn cho một loại công việc cụ thể nào mà chỉ mang đến sự giám sát lớn hơn đối với các lập trình viên máy tính đang làm những công việc đơn giản nhất.

Theo nhà phân tích Caitlin Webber của Bloomberg, nhà tuyển dụng xin visa H-1B cho hơn 13.000 lập trình viên máy tính năm 2016, mức lương trung bình 72.000 USD. Một nửa số visa xin cấp năm ngoái là các vị trí liên quan đến máy tính.

Theo Bộ Lao động Mỹ, lập trình viên máy tính chiếm khoảng 12% tất cả đơn xin cấp H-1B năm 2015. Trong số này, 41% cho các vị trí có mức lương thấp nhất, thực hiện các công việc hàng ngày không đòi hỏi năng lực bản thân. Hướng dẫn phát hành ngày 31/3 vừa qua chủ yếu liên hệ đến những lập trình viên bình thường, mà theo định nghĩa của Bộ là người chỉ viết và kiểm tra mã để ứng dụng, phần mềm máy tính hoạt động đúng.