Nếu như làm việc trong ngành IT lâu năm, chắc hẳn chúng ta đều biết rằng nguồn mở đóng một vai trò rất quan trọng cho nền khoa học máy tính hiện đại, đặc biệt là trong ngành phát triển ứng dụng và xây dựng cơ sở hạ tầng IT.
Những người quản lý lâu năm thường lại tỏ ra khá hời hợt với vai trò quan trọng của nguồn mở như – Linux, Hadoop, OpenStack, và rất nhiều những dự án hữu ích khác. Có lẽ họ chưa nhận thấy được mức độ sử dụng và download nội dung của các lập trình viên trên các hệ thống nguồn mở đó để đưa vào sản phẩm.
Vì vậy, kể cả khi nguồn mở có trở nên quan trọng như thế nào thì xu hướng nguồn mở đôi khi vẫn còn mù mờ ở nhiều nơi trên thế giới. Sau đây sẽ là những xu hướng nguồn mở được nhiều người chia sẻ nhiều trên các cộng đồng IT:
1. Nguồn mở thường được các công ty phần mềm chia sẻ ra khi phần mềm ấy không có khả năng kiếm tiền được nữa, vì vậy nguồn mở lúc này được coi như những bệ phóng để giúp các startup nảy ra những công nghệ mới, có thể kể đến Docker, Hadoop và cả một hệ sinh thái của họ, đó là chưa kể đến NoSQL và NewSQL databases.
2. Gần đây, công nghệ cloud đang dần thay thế ứng dụng nguồn mở. Hãy thử nhìn qua các ứng dụng nguồn mở tốt nhất, bạn sẽ dễ nhận ra rằng rất nhiều cái có SaaS hoặc có chức năng host. Kể cá Microsoft Office 365 cũng đã có phần nào của cloud tương thích vào, và đối thủ chính của nó rõ ràng chính là Google Apps. Hiện nay, rất nhiều công ty IT muốn cài đặt phần mềm ngay tại máy.
3. Những công ty internet lớn là người đóng góp nhiều nhất cho nguồn mở. Có lẽ bạn cũng đã biết Google đã tạo ra được MapReduce. Và chắc hẳn bạn cũng biết rằng Google phát triển phần lớn các JavaScript Framework phổ biến nhất, ngoài ra còn có AngularJS và những đóng góp vào các trang C cho đến Linux kernel sau này sẽ trở thành Docker – một trong những trang nguồn mở được nhiều người yêu thích. Nhưng bạn có biết rằng những gã không lồ như eBay, Facebook, Linkedln, Netflix và Twitter là kết quả của rất nhiều dự án nguồn mở? Hãy lấy Facebook là một ví dụ từ những sản phẩm như Cassandra, một trong những NoSQL databases hàng đầu, và cả React, một thư viện rất phổ biến của JavaScript.
4. GitHub là “trung tâm của vũ trụ”. Có thể nói GitHub là một kho dữ liệu code hàng đầu có tích hợp cả hệ thống dịch vụ cloud và hiện đang có hơn 27 triệu dự án lớn nhỏ. Tất nhiên, bạn có thể sẽ tìm được những profile nguồn mở tốt nhất tại đây. Cũng chính vì vậy, GitHub cũng đã thay đổi lịch sử phát triển phần mềm bằng cách đặt ra câu hỏi: Tại sao chúng ta phải cần code khi đã có người khác làm giùm bạn và thậm chí còn chia sẻ một cách miễn phí nữa. Tỷ lệ cược là, bạn sẽ chắc chắn tìm được một thứ gì đó gần giống với thứ mà mình cần trên GitHub.
5. Bảo mật là một vấn đề lớn. Năm ngoái là một năm khó khăn cho bảo mật nguồn mở. Chúng ta đều biết đến lỗi the Heartbleed Saga: một lỗ hổng trên OpenSSL nhưng đã không được cảnh báo trong khoảng hơn 2 năm. Đến khi phát hiện, các quản trị viên khắp nơi trên thế giới đều đã rất hoang mang. 6 tháng sau, chúng ta lại được biết đến thêm một lỗi mới với tên gọi Shellshock bug, nó đã ngấm ngầm xuất hiện trong các nguồn mở Bash của các dự án từ năm 1989. Cũng chính vì vậy mà tầm quan trọng của các dự án nguồn mở đã biến thành tầm ngắm của nhiều mối nguy hiểm, vì vậy ngành công nghiệp này sẽ phải kết hợp với những dự án như OpenSSL.
Các nhà lãnh đạo của các dự án nguồn mở cho biết, mặc dù sự gia tăng của các dự án này là khả quan nhưng rất khó để các nhà cung cấp độc quyền có thể phát triển trên thị trường. Những công ty vẫn giữ mô hình trả tiền để nhận được hỗ trợ vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, trong khi sự gia tăng của các công ty nguồn mở mang tính thương mại có gói đăng ký (subscriptions) làm ta nhớ lại thị trường độc quyền ngày xưa. Những cộng đồng như trên làm ta nhớ lại thời kỳ “free-trial” software.
Tình huống còn phức tạp hơn khi thực tế cho thấy rằng các khách hàng thường xuyên của nguồn mở lại không muốn trả tiền cho các phiên bản dành cho doanh nghiệp hoặc các gói hỗ trợ. Ví dụ như Walmart, họ thường muốn đầu tư vào các tài năng để duy trì hệ thống của chính họ hơn.
Dù cho thế nào đi nữa, thì thực tế cũng cho thấy rằng, không gì có thể ngăn cản được sự phát triển của nguồn mở, và tầm quan trọng của nó sẽ luôn là một hạt nhân chính cho sự phát triển của toàn ngành công nghệ.
