AMD - 10 năm ‘người nhỏ bé’ trở thành thế lực bán dẫn: Giá cổ phiếu từ vỏn vẹn 3 USD nay đạt 137 USD, CEO là nữ tỷ phú chip, NASA, Meta, Microsoft đều muốn hợp tác

AMD thành công vì biết mình giỏi ở đâu!

Đã 1 thập kỷ kể từ khi CEO Lisa Su biến AMD trở thành đối thủ đáng gờm của Intel và các công ty khác trong ngành bán dẫn. Mười năm trước, thị trường vi xử lý máy tính không cạnh tranh khắc nghiệt như bây giờ. AMD quá nhỏ bé trước kiến trúc x86 mà Intel đang thống trị.

Năm 2014, AMD giới thiệu CPU máy tính dùng kiến trúc Piledriver, kế thừa từ Bulldozer. Tuy nhiên, điều duy nhất người dùng nhớ đến mẫu chip này chỉ là sự tiêu tốn điện năng và hiệu suất kém. Trong khi đó, chip Sandy và Ivy Bridge của Intel lại nổi trội, giúp duy trì sự thống trị trên toàn bộ thị trường x86.

Lúc này, vai trò của bà Lisa Su bắt đầu tỏa sáng. Bà kế nhiệm ông Rory Read trở thành tân CEO AMD, sau đó tập trung tái xây dựng kiến trúc lõi để có hy vọng giành lại thị phần.

Quay trở lại đầu những năm 2010, AMD đặt mọi hy vọng vào kiến trúc CPU Bulldozer với mục tiêu cạnh tranh với Intel. Tuy nhiên, chip này chỉ tập trung vào số lượng lõi thay vì hiệu suất trên mỗi lõi. Điều này nhanh chóng phản tác dụng vì hầu hết phần mềm PC khi đó vẫn dựa vào hiệu suất - thế mạnh của Intel. Chip của AMD nóng, vậy nên không thể cạnh tranh về tốc độ.

Nhanh chóng loại bỏ chiến lược thất bại nói trên, bà Su xây dựng lộ trình mới với định hướng kỹ thuật vững chắc. Kiến trúc vi mô Zen ra đời năm 2017, hiện nổi tiếng với dòng Ryzen. Đây cũng chính là thứ đưa AMD trở lại đường đua chip PC, đồng thời trở thành nền tảng cho các bộ xử lý.

Một năm sau, Zen+ trình làng trên chip Ryzen 2000. Cùng thời gian đó, bộ xử lý Epyc thế hệ đầu tiên cho máy chủ ra đời. Chip Epyc hiện có trên hàng loạt trung tâm dữ liệu và máy chủ toàn cầu, vượt Intel để vươn lên dẫn đầu thị trường trong quý III/2024, theo SemiAnalysis.

Năm 2019, AMD ra mắt Zen 2 và cho ra mắt dòng Ryzen 3000 trên tiến trình 7 nm. Sự kiện đánh dấu sự thay đổi về mặt kiến trúc khi cho phép số lượng lõi cao hơn; hiệu suất tổng thể cũng như hiệu quả năng lượng tốt hơn. Epyc cũng được nâng cấp với mẫu Epyc Rome mở rộng lên 64 lõi và cung cấp hiệu suất trên giá thành tốt hơn cho doanh nghiệp.

Năm 2020, AMD giới thiệu vi kiến trúc Zen 3 trên dòng Ryzen 5000. Đây được xem là bước ngoặt với AMD bởi sản phẩm này có khả năng đánh bại Intel. Với dòng chip máy chủ, Epyc Milan dựa trên Zen 3 cũng ra mắt một năm sau đó có hiệu suất trên mỗi watt được cải thiện đáng kể.

AMD kể từ đó đã hợp tác với NASA, Microsoft, Meta, Lenovo, Oracle, Dell Technologies và điều này giúp giá cổ phiếu tăng từ 3 USD/cổ phiếu lên mức 177 USD. Vào tháng 2/2022, AMD còn hoàn tất thương vụ thâu tóm Xilinx với số tiền khổng lồ 50 tỷ USD. Sự kết hợp giúp AMD đón đầu xu hướng, tạo lập chỗ đứng vững chắc trong lĩnh vực chip AI.

Gần nhất, AMD ra mắt Ryzen 8000 chạy vi kiến trúc Zen 5, cũng như chip Epyc Turin sản xuất trên tiến trình 4 nm của TSMC. Turin bổ sung khả năng tăng tốc AI trên chip, trong khi Ryzen Mobile 8000 (Strix Point) tập trung nhiều vào các tính năng dựa trên AI.

Để đạt được thành tựu trên, quá trình CEO Su nắm quyền chẳng mấy dễ dàng. Không phải mọi thay đổi đều diễn ra suôn sẻ.